Gypaetus barbatus: Loài chim quý hiếm chuyên ăn xương và "tắm trong sắt"

 

Đây là loài chim duy nhất trên thế giới chủ yếu ăn xương, chiếm 85 - 90% khẩu phần ăn.

Kền kền râu (Gypaetus barbatus), thuộc họ kền kền Cựu Thế giới, cao khoảng 100 - 115 cm với sải cánh dài 2,5 - 2,85m, tương đương kích thước của một số loài chim săn mồi lớn ở Bắc Mỹ.

Loài chim này sở hữu vẻ ngoài ấn tượng với đầu màu trắng nhạt, đôi mắt sắc bén có viền đỏ cam nổi bật. Đôi mắt sắc bén của chúng càng thêm nổi bật nhờ dải lông đen tuyền kéo dài xuống mỏ, giống như mặt nạ của kẻ cướp. Dưới mỏ là một chùm lông nhọn, vì thế chúng còn có tên gọi là "kền kền râu".

Kền kền râu trưởng thành chủ yếu có lông màu xám đậm điểm trắng. Tuy nhiên, bộ lông của chúng thường nhuốm màu cam gỉ do chim có thói quen tắm trong đất giàu sắt và suối lưu huỳnh, khiến chúng có màu sắc rực lửa.

Theo Hiệp hội Quốc gia Audubon, một tổ chức phi lợi nhuận chuyên hỗ trợ bảo tồn các loài chim, động vật hoang dã cũng như các hệ sinh thái khác, có hai cách lý giải cho hành vi tắm nhuộm đỏ của kền kền râu.

Đầu tiên đây là một cách để thể hiện năng lực. Vì những dòng suối giàu sắt ẩn mình trong núi nên chỉ những con kền kền lão luyện nhất mới có thể tìm thấy chúng, từ đó thể hiện lòng dũng cảm của chúng với bạn tình và đối thủ. Lời giải thích khác là oxit sắt giúp chống lại vi khuẩn có đầy rẫy trong thịt thối mà chúng thưởng thức.

Kền kền râu từng được tìm thấy ở nhiều dãy núi thuộc châu Phi, châu Âu và châu Á. Tại châu Âu, môi trường sống của chúng từng trải rộng khắp các dãy núi phía nam lục địa, từ miền tây Tây Ban Nha qua dãy Alps đến vùng Balkan.

Tuy nhiên, môi trường sống ở châu Âu của chúng hiện chỉ còn ở một số khu vực nhỏ thuộc dãy Pyrenees và dãy Sierra Nevada ở Tây Ban Nha, dãy Alps. Một số quần thể nhỏ kền kền râu được phát hiện trên 2 đảo Corsica và Crete ở Địa Trung Hải. Đôi khi chúng còn được phát hiện ở Tây Âu, bao gồm Anh, mặc dù rất hiếm.

Kền kền râu đôi khi còn được gọi là "Lammergeier", nghĩa là "kền kền cừu" trong tiếng Đức vì chúng nổi tiếng với việc bắt cừu. Giống như các loài kền kền nói chung, loài này là loài ăn xác thối, sống chủ yếu bằng các động vật móng guốc cỡ trung bình, như cừu, dê, dê rừng,..Tuy nhiên, thịt không phải là món yêu thích của chúng.

Kền kền râu là loài chim duy nhất trên thế giới chủ yếu ăn xương, chiếm 85 - 90% khẩu phần ăn. Những móng vuốt to và khỏe của chúng thích nghi tuyệt vời với nhiệm vụ bẻ gãy xương và lấy chất dinh dưỡng từ bên trong tủy. Chúng cũng được "trang bị" một chiếc dạ dày chứa đầy axit mạnh đến mức không thể tin được, giúp phá vỡ mùi vị bất thường của thức ăn. Nếu xương quá lớn để nuốt, kền kền râu sẽ bay lên độ cao lớn và thả phần còn lại xuống bề mặt đá, bẻ chúng thành những miếng vừa ăn. Vì lý do này mà chúng được gọi là "quebrantahuesos" trong tiếng Tây Ban Nha, nghĩa là "kẻ phá xương".

Theo Người đưa tin

Vào ngày 4 tháng 10 năm 1883, thế giới đón chào sự ra đời của một biểu tượng du lịch không chỉ thay đổi cách con người di chuyển mà còn định hình lại khái niệm về sự xa hoa trên hành trình. Đó là chuyến tàu Orient Express – khởi hành từ Paris đến Constantinople (nay là Istanbul) trong một chuyến đi kéo dài bảy ngày, vượt qua nhiều quốc gia châu Âu và Tây Á.

 Hành Trình Xuyên Lục Địa

Với chuyến tàu này, địa lý châu Âu như bị “đảo lộn” khi những hành khách lần đầu tiên có cơ hội đi xuyên qua lục địa từ Paris đến Istanbul qua các điểm dừng chân tại Munich, Vienna, Budapest, Bucharest và nhiều thành phố khác. Trên mỗi chặng đường, Orient Express mang đến trải nghiệm không chỉ về di chuyển mà còn là sự tận hưởng văn hóa và ẩm thực đặc sắc của từng vùng đất.

 Sự Sang Trọng Và Đẳng Cấp

Chuyến tàu được thiết kế với sự tinh tế và xa hoa bậc nhất, từ ghế bọc nhung đỏ đến đèn chùm pha lê và những chi tiết bằng gỗ quý. Từng cabin trên tàu đều được trang bị những tiện nghi vượt trội, mang lại không gian nghỉ ngơi thoải mái cho hành khách. Phòng ăn trên Orient Express không thua kém bất kỳ nhà hàng 5 sao nào, với những món ăn đặc sản từ khắp châu Âu, được phục vụ kèm theo rượu vang và sâm panh cao cấp.

 Thực Đơn Huyền Thoại

Trong bữa tối khai mạc vào ngày 4 tháng 10 năm 1883, hành khách được chiêu đãi với thực đơn xa hoa gồm hàu, gà chasseur, pudding sô cô la, và đặc biệt là món roulash với salsa verde. Đây không chỉ là bữa ăn, mà còn là sự kiện xã hội trên tàu, nơi hành khách gặp gỡ, trò chuyện và chia sẻ những câu chuyện về hành trình của mình.

 Âm Nhạc Và Nghệ Thuật

Không thể thiếu trong hành trình sang trọng này là những tiết mục âm nhạc tuyệt vời. Những bản nhạc piano du dương làm nền cho các bữa tiệc tối, trong khi đó, tại mỗi điểm dừng chân, các ban nhạc địa phương từ Hungary, Romania hay Bulgaria đều chào đón hành khách bằng những giai điệu dân gian đặc trưng.

 Huyền Thoại Tiếp Nối

Orient Express đã đi vào lịch sử với gần 100 năm phục vụ, trở thành biểu tượng của sự xa xỉ và mộng mơ. Dù đã chính thức dừng hoạt động vào năm 2009, hình ảnh chuyến tàu này vẫn sống mãi trong lòng người yêu du lịch, gợi nhớ về những ngày tháng hoàng kim của những hành trình xuyên lục địa.

Orient Express – Huyền thoại không phai nhòa của thế giới du lịch.

 IVIVU - Cùng Bạn Viết Lên Những Câu Chuyện Thú Vị!

SỨC MẠNH CỦA STARSHIP…

Anh Musk nghĩ rất đơn giản về vấn đề tên lửa và tàu vũ trụ. Mục tiêu của ảnh là leo lên sao Hỏa, rồi biến nó thành thuộc địa.

Muốn vậy thì anh Musk phải nghĩ ra làm sao có loại tên lửa và tàu vũ trụ nào đưa cả núi người và hàng hóa lên sao Hỏa, miễn là nhanh nhiều tốt rẻ.

Tức là vấn đề mấu chốt là làm shipper sao cho ngon lành cành đào chứ có gì đâu.

Vì vậy ảnh nghĩ ra cách cắt giảm chi phí bằng việc làm sao tái sử dụng lại toàn bộ tên lửa và tàu Starship. Mấy năm trước ảnh đã cho làm tên lửa Falcon 9 mà lần đầu tiên tạo ra chỉ có tầng đầu tiên và mũi tên lửa hình nón (fairing) được tái sử dụng. Nay anh làm cái hệ thống Starship có 2 phần. Tên lửa đẩy nằm ở tầng đầu tiên và tàu vũ trụ chở người và hàng hóa nằm ở tầng thứ hai. Khi tàu nó bay lên thì tên lửa đẩy thu về, như vậy là cả tàu và tên lửa đều tái sử dụng được.

Từ khi làm ra cú oách xà lách này, ảnh liền tạo ra một sự tiết kiệm chưa từng có trong lịch sử nhân loại.

Số liệu công bố cho thấy năm 1981, muốn đưa 1 kg hàng hóa lên quỹ đạo tốn 147.000 USD.

Tên lửa Fancol 9 giúp đưa 1 kg hàng hóa lên quỹ đạo trái đất tốn chỉ còn có 2500 usd.

Nhưng với hệ thống Starship thì đưa 1 kg hàng hóa lên quỹ đạo chỉ còn tốn 100 usd.

Nếu càng ngày càng có thêm các phát minh tiến bộ, thì chi phí này càng rẻ bèo.

SpaceX, cty của Musk đã phát triển Starship với mục đích giảm chi phí phóng bằng cách sử dụng quy mô kinh tế như sau:

1/ Tái sử dụng cả hai tầng tên lửa bằng cách "bắt giữ" chúng bằng các hệ thống của tháp phóng; 2/ tăng khối lượng tải trọng lên quỹ đạo; 3/ tăng tần suất phóng; 4/ sản xuất hàng loạt tên lửa và điều chỉnh nó cho nhiều sứ mệnh không gian khác nhau.

Tóm lại, nói một cách nôm na thì công việc của anh Musk là công việc của cửu vạn vũ trụ. Giờ ảnh đã làm xong mấy việc đầu tiên chứng minh đưa người và hàng hóa lên Quỹ đạo trái đất nhanh nhiều tốt rẻ đáng kể.

Sau đó ảnh sẽ tiếp tục chứng minh rằng tên lửa và tàu vũ trụ của ảnh sẽ đưa người và hàng hóa lên mặt trăng, kế đó là sao Hỏa sao cho ngày càng rẻ hơn và dễ hơn.

Cái tàu Starship này nay đã chở được cỡ 100 người trong các chuyến bay liên hành tinh kéo dài, so với mấy cái tàu vũ trụ đời đầu chỉ chứa được vài người là quá kinh khủng.

Hiện chi phí cho 1 người lên sao Hỏa chừng 100 ngàn usd là con số khả thi theo anh Musk. Nhưng nếu tiếp tục thúc đẩy sự tiến bộ và các phát minh sáng chế, thì số tiền này sẽ ngày càng giảm đi.

Hy vọng các cháu thanh thiếu niên có ngày đi vèo vèo lên sao Hỏa vì chi phí giảm phi mã, còn các cụ U 50, 60, 70 trở lên thì ngồi vỗ tay hoan hô.

NGUYỄN THỊ BÍCH HẬU

Vào năm 1980, trong khi công nhân bảo trì một kênh thoát nước ở Comacchio, miền Bắc Ý, đã phát hiện ra một xác tàu cổ La Mã tuyệt vời có niên đại khoảng năm 1 trước Công Nguyên. Chiếc tàu cổ này, bị chôn vùi suốt nhiều thế kỷ, là một tàu buôn chở theo hàng hóa quý giá như bình rượu (amphorae) và đèn dầu.

Tàu đắm này không chỉ đơn thuần là một xác tàu; nó cung cấp cái nhìn hiếm hoi về thương mại và kỹ thuật đóng tàu của người La Mã. Chiếc tàu được xây dựng chủ yếu từ gỗ, với cấu trúc vững chắc giúp nó chịu được sóng gió của biển cả. Kỹ thuật đóng tàu La Mã sử dụng các mảnh gỗ được ghép nối với nhau bằng đinh và dây thừng, tạo nên một kết cấu mạnh mẽ cho tàu. Những kỹ thuật này thể hiện sự phát triển cao trong ngành đóng tàu của La Mã, cho phép họ xây dựng những con tàu có thể chở hàng hóa nặng và di chuyển an toàn trên các tuyến đường biển.

Mục đích của con tàu này là phục vụ cho hoạt động thương mại, vận chuyển hàng hóa giữa các vùng đất trong đế chế La Mã. Hàng hóa trên tàu, bao gồm rượu và dầu, rất quan trọng trong đời sống hàng ngày của người La Mã, không chỉ cho tiêu dùng cá nhân mà còn cho các bữa tiệc, nghi lễ tôn giáo và các hoạt động thương mại khác.

Phát hiện này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp chúng ta hiểu rõ hơn về quy mô và độ tinh vi của thương mại La Mã, cũng như tác động của nó đối với lịch sử. Nó cho thấy cách mà hàng hóa di chuyển qua các vùng lãnh thổ khác nhau, góp phần vào sự phát triển kinh tế và văn hóa của đế chế. Chiếc tàu cổ ở Comacchio không chỉ là một bằng chứng về hoạt động thương mại của người La Mã mà còn phản ánh sự kết nối giữa các nền văn minh trong thế giới cổ đại.

Từ phát hiện này, các nhà khảo cổ học có thể phân tích và nghiên cứu thêm về cách mà người La Mã vận hành thương mại, điều này giúp khôi phục lại hình ảnh sống động về một thời kỳ quan trọng trong lịch sử nhân loại.

Pane e Vino - 3 Nguyễn Khắc Cần