VOV.VN - Trên hành tinh này có không ít địa điểm và hiện tượng khiến khoa học phải kinh ngạc và tìm câu trả lời về sự tồn tại của chúng.
Miệng núi lửa Patomskiy
Miệng núi lửa Patomskiy (Nga) mà người dân địa phương gọi là “Tổ đại bàng lửa” được phát hiện vào năm 1949 bởi một nhà địa chất người Nga trong một cuộc thám hiểm được thực hiện ở Siberia. Một hốc hình phễu và một ngọn đồi tròn nằm ở trung tâm của “tổ đại bàng lửa” ước tính khoảng 300-400 năm tuổi. Thể tích ước tính của miệng núi lửa là 230.000-250.000 m3, nặng khoảng một triệu tấn.
Các nhà khoa học đã xem xét các giả thuyết như thiên thạch, núi lửa và các loại vụ nổ khí khác là nguồn gốc của Patomskiy, nhưng cho đến nay vẫn chưa có giả thuyết nào được chứng minh. Nó là một chủ đề quan tâm của các nhà thiên văn học, địa vật lý và địa hóa học, những người đã tiến hành nhiều thí nghiệm để xác định nguồn gốc của nó.
“Khu rừng khiêu vũ”
Khu rừng khiêu vũ ở Curonian Spit (Nga) được biết đến với những thân cây có hình dáng độc đáo. Những cây được trồng vào đầu những năm 1960 có thân bị biến dạng thành hình xoắn ốc, lò xo, vòng... Các nhà nghiên cứu cho rằng những con bướm đêm làm hỏng chồi cây. Một số khác cho rằng nguyên nhân nằm ở gió mạnh và sự tác động của con người, trong khi những người khác cho rằng có thể là do cát không ổn định. Các nghiên cứu đều không có kết luận chính thức.
Tiếng ồn tần số thấp nhà nghỉ Taos
Khoảng 2% số người sống trong nhà nghỉ của nhiều người nổi tiếng Taos (tiểu bang New Mexico, Mỹ) đã phàn nàn về tiếng ồn tần số thấp bí ẩn ở đó. Các nhà nghiên cứu đã thiết lập thiết bị nhạy cảm để khảo sát âm thanh nhưng không phát hiện ra âm thanh nào phù hợp với mô tả.
Một nghiên cứu tiết lộ rằng ít nhất 2% số người có thể nghe thấy nó với tần số khác nhau giữa 32 Hz và 80 Hz. Một số nghiên cứu chỉ ra nguyên nhân là do ù tai, tiếng ồn địa chất, tần số điện từ hoặc tiếng ồn công nghiệp. Mặc dù đã có nhiều nghiên cứu và thử nghiệm nhưng không có kết luận chắc chắn nào được đưa ra.
Ngôi làng có hơn 450 cặp song sinh
Kodhini, một ngôi làng ở Kerala, Ấn Độ với 2.000 gia đình nhưng có hơn 450 cặp song sinh, cao gấp 6 lần so với mức trung bình vùng lân cận, đã thu hút sự chú ý của các nhà nghiên cứu di truyền học. Người ta cũng quan sát thấy, ngay cả khi phụ nữ Kodinhi có con với đàn ông không cùng làng với họ, tỷ lệ sinh đôi vẫn cao. Hiện tượng này được cho là chỉ bắt đầu từ 70 năm trước.
Mặc dù một số nghiên cứu cho rằng các yếu tố bên ngoài như hóa chất trong không khí, nước hoặc đất kích thích buồng trứng của phụ nữ tạo ra trứng lưỡng bội nhưng thiếu bằng chứng khoa học. Năm 2016, một nhóm các nhà khoa học Ấn Độ, Đức và Anh đã hợp tác nghiên cứu để xác định nguồn gốc vấn đề, tuy nhiên, vẫn chưa có lời giải đáp.
“Đèn Hessdalen”
Hessdalen là một thung lũng nhỏ ở Na Uy chứng kiến những tia sáng trôi nổi không giải thích được trên bầu trời vùng này, được gọi là “Đèn Hessdalen”. Từ năm 1981 đến năm 1984, Đèn Hessdalen xuất hiện 15-20 lần mỗi tuần nhưng trong những năm qua giảm dần, chỉ còn nhìn thấy 20 lần/năm. Một giả thuyết cho rằng ánh sáng là bụi sắt bị ion hóa.
Giả thuyết khác cho rằng một loại pin tự nhiên làm từ các khoáng kim loại được chôn sâu dưới lòng đất phản ứng với một dòng sông lưu huỳnh chảy qua nó gây ra. Một nghiên cứu đang được tiến hành có tên “Dự án Hessdalen” do UFO-Norge và Thụy Điển khởi xướng đã được thực hiện từ đầu những năm 80, nhưng vẫn chưa có lời giải thích thuyết phục nào cho hiện tượng này.
Ba tảng đá nền của Đền Jupiter
Các nhà khảo cổ xác định niên đại việc xây dựng Đền thờ Jupiter ở Baalbek (Lebanon) là vào năm 15 trước Công nguyên. Ngôi đền đã được nghiên cứu hơn 100 năm, nhưng những tảng đá nền Baalbek được gọi là “Trilithon” vẫn là một trong những bí ẩn lớn nhất của thế giới cổ đại. Ba khối đá khổng lồ có chiều dài 20 m, cao 4,5 m, rộng 3,6 m và nặng 1.000 tấn mỗi viên.
Kích thước và trọng lượng của các khối đá lớn hơn mức bình thường và việc chúng được vận chuyển lên đỉnh núi, rồi ghép lại rất khít trong thời đại đó vẫn khiến một số nhà khảo cổ và kỹ sư kinh ngạc. Ngôi đền vẫn giữ kín những bí mật về ý nghĩa tôn giáo, quy mô và lý do của nó. Một nhóm các thành viên từ Viện Khảo cổ học Đức, hợp tác với Jeanine Abdul Massih, thuộc Đại học Lebanon, đã tiến hành nghiên cứu để khám phá nhưng bí ẩn vẫn còn đó.
Những "vòng tròn thần tiên" bao quanh sa mạc Namib
Sa mạc Namib (châu Phi) được bao quanh bởi những hình tròn bí ẩn được gọi là "vòng tròn thần tiên". Đó là những vòng tròn có đường kính từ 3-20 m được bao quanh bởi những mảng thực vật, trải dài hàng trăm dặm trên sa mạc rộng lớn. Có giả thuyết cho rằng, thảm thực vật cạnh tranh để lấy nước dẫn đến hình thành các vòng tròn thần tiên. Theo một giả thuyết khác, các đàn mối gây ra các vết đốm... Dù thế nào đi nữa, nghiên cứu vẫn chưa có kết quả và các “vòng tròn thần tiên” tiếp tục thu hút sự quan tâm của các nhà khoa học và toán học trên toàn thế giới.
Sông sôi
Trong khu bảo tồn Mayantuyacu (Peru) có một dòng sông với nhiệt độ lên tới 100 độ C, được người dân địa phương gọi là “Shanay-Timpishka” nghĩa là “đun sôi bởi sức nóng của mặt trời”. Con sông dài 6,4 km và sâu 5 m là con sông sôi duy nhất thuộc loại này. Người dân địa phương coi đây là nơi linh thiêng và có tầm quan trọng về mặt tâm linh. Hiện tượng này là bình thường nếu một ngọn núi lửa ở gần đó, nhưng sự vắng mặt của núi lửa hay magma khiến nó trở thành một kỳ quan và là một bí ẩn của khoa học.
“Giàu” sét
Trên sông Catatumbo (Venezuela) bão gây ra những tia sét đánh xuống mặt nước, mỗi đêm kéo dài đến 10 giờ. “Sét Catatumbo” liên tục xảy ra trong 160 đêm mỗi năm và xảy ra với tần suất 280 lần/giờ. Một nghiên cứu năm 1991 cho rằng, sự hiện diện của uranium trong đá gốc và sự trộn lẫn không khí lạnh và ấm trong khu vực này đã được cho là nguyên nhân gây ra hiện tượng này. Một nghiên cứu khác những năm 1997-2000 cho rằng, khí mê-tan từ các đầm lầy và các mỏ dầu trong khu vực là nguyên nhân gây ra sét. Tuy nhiên, các nghiên cứu khác lại bác bỏ lý thuyết thứ hai, khiến nó vẫn là một chủ đề tiếp tục thu hút sự quan tâm của các nhà khoa học.
Hệ sinh thái Động Movile
Bị cô lập và không có ánh sáng mặt trời trong 5,5 triệu năm qua và chỉ được phát hiện vào năm 1986, nhưng Động Movile (Romania) có một hệ sinh thái đặc biệt độc đáo. Có khoảng 48 loài đỉa, bọ cạp nước và nhện, trong đó có 33 loài động vật và thực vật độc đáo chỉ được tìm thấy ở đây và tồn tại hoàn toàn nhờ quá trình tổng hợp hóa học chứ không phải quang hợp
Lý do nó khiến các nhà khoa học kinh hoàng là hang động có hàm lượng hydro sulfua và carbon dioxide cao và lượng oxy thấp, một môi trường độc hại, không khí loãng và không có ánh sáng mặt trời, nhưng một số loài chưa từng được con người biết đến đã sống và phát triển trong hang động này. Quá trình tổng hợp hóa học và nước dưới đất là nguồn gốc cho sự sống ở đó, vẫn chứng tỏ một điều kỳ diệu và kinh ngạc đối với khoa học./.
Năng lượng - Lịch sử nhân loại từ than củi tới hạt nhân
(PetroTimes) - Cuốn sách “Năng lượng - Lịch sử nhân loại từ than củi tới hạt nhân” (Energy: A Human History) là một trong những tác phẩm gây tiếng vang lớn của Richard Rhodes, được xuất bản năm 2018, gần đây được Nhà Xuất bản Thế giới và Omega Plus ấn hành.
| Một thời, bếp nấu dầu cá voi trên tàu săn đã rong ruổi khắp các đại dương |
Richard Rhodes là sử gia, nhà báo, tác giả và biên tập viên người Mỹ với 26 đầu sách, trong đó, “The Making of the Atomic Bomb” đã giành giải thưởng Pulitzer ở thể loại sách phi hư cấu, giải thưởng Sách quốc gia và giải thưởng của Hội phê bình sách quốc gia; “Dark Sun: The Making of the Hydrogen Bomb” lọt vào danh sách rút gọn cho Giải thưởng Pulitzer về lịch sử...
Trong cuốn sách mới nhất của mình - “Năng lượng: Lịch sử nhân loại từ than củi tới hạt nhân”, Rhodes kể về hành trình chinh phục và khai thác các nguồn nguyên liệu để lấy năng lượng phục vụ cho cuộc sống, hướng tới xã hội tiến bộ ngày nay. Mục đích quan trọng của cuốn sách là khám phá lịch sử năng lượng; làm sáng tỏ thêm những lựa chọn mà chúng ta đang phải đối mặt trước thách thức của biến đổi khí hậu toàn cầu.
Theo Rhodes, con người hiện nay coi năng lượng là điều hiển nhiên, chỉ quan tâm đến nó khi đến cây xăng hoặc tìm ổ cắm điện. Nhưng khi biến đổi khí hậu trở thành vấn đề chính trị lớn, thách thức các ngành nghề, chúng ta ngày càng quan tâm, lo lắng và tìm hiểu về nó nhiều hơn.
| Mục đích của cuốn sách là khám phá lịch sử năng lượng |
Năng lượng phủ bóng lên nền văn minh nhân loại với sự u ám của mối đe dọa về ngày tận thế, giống như nỗi lo sợ hủy diệt hạt nhân trong những năm dài chiến tranh lạnh. Song, các tài liệu về biến đổi khí hậu ngày nay chủ yếu có tính kỹ thuật, các cuộc thảo luận chuyên môn bị giữ bí mật, chỉ tập trung vào tình hình hiện tại mà rất ít tham khảo quá khứ nhân loại - hàng thế kỷ bài học xương máu. Và, cuốn “Năng lượng: Lịch sử nhân loại từ than củi tới hạt nhân” được Rhodes viết ra để góp phần lấp đầy khoảng trống đó.
Hành trình bắt đầu ở Anh với những rừng cây lấy gỗ và đóng thuyền. Khi nguồn gỗ cạn kiệt, con người chuyển sang than và tận dụng nhiều nguồn nhiên liệu khác trong tự nhiên như dầu thông, dầu cá voi, phân chim, khí đốt... Một bước đột phá đã xuất hiện sau đó khi các nhà khoa học tìm ra quy luật của dòng điện, từ đó tạo ra pin tích điện và cuối cùng là sự lựa chọn giữa dòng điện một chiều hay xoay chiều.
Rất nhiều các phát minh qua nhiều thời kỳ được đề cập trong cuốn sách, từ động cơ, đầu máy cho tới xe ôtô, đường ống dẫn khí, năng lượng hạt nhân... Bên cạnh đó, độc giả cũng được nhìn lại quá trình phát triển của 5 thế kỷ thông qua những nhân vật có ảnh hưởng như Nữ hoàng Elizabeth I, Vua James I, Benjamin Franklin, Herman Melville, John D. Rockefeller hay Henry Ford...
| Cá nhà táng có chiều dài 15-18m, trọng lượng 35-45 tấn; có thể tự làm mát hoặc làm ấm dầu spermaceti lưu trữ tại một khoang trong đầu, làm tăng hoặc giảm tỷ trọng dầu để duy trì sức nổi |
Qua cuốn sách, bạn đọc có thể hiểu vì sao con người săn đuổi cá nhà táng. Người châu Âu săn chúng để lấy dầu chiếu sáng chứ không vì thịt. Đến thập niên thứ hai của thế kỷ XVIII, người Nantucket ở Bắc Mỹ đã xác định cá nhà táng có nguồn dầu chất lượng cao nhất. Họ đóng những con tàu có thể mang theo vài nghìn thùng dầu và có bếp trên boong để chế biến dầu trên biển và hạm đội Nantucket sẵn sàng đi khắp thế giới đại dương, bất cứ nơi nào có cá nhà táng. Năm 1774, đội tàu săn cá voi của Nantucket bao gồm 150 tàu với tải trọng trung bình 100 tấn. Năm đó, đội tàu đem về khoảng 26.000 thùng dầu lấy từ khoảng 3.000 con cá nhà táng.
Thêm 210 tàu từ các cảng khác của Mỹ cũng bắt đầu săn cá nhà táng vào năm 1774, đưa tổng số tàu lên 360 và tổng sản lượng lên ít nhất 45.000 thùng.
Thứ dầu màu trắng đục, được lấy từ khoang đầu cá nhà táng, đông thành sáp trắng khi tiếp xúc với không khí. Phần mỡ thân có thể được chế biến thành một loại dầu có chất lượng thấp hơn và giá trị thấp hơn, được gọi là dầu cá voi (train oil - “train” bắt nguồn từ tiếng Hà Lan và Đức chỉ các chất được tiết ra, ví dụ như nước mắt và nhựa cây), nhưng dầu đầu cá dùng cho thắp sáng mới là phần thưởng đắt giá.
Số tàu săn cá nhà táng của Mỹ đã đạt đỉnh điểm vào năm 1846, với 736 tàu có tổng tải trọng hơn 233.000 tấn. Khi dầu cá nhà táng cạn kiệt, người ta tìm kiếm sang nguồn năng lượng khác…
Cùng với sự tiến bộ là vấn đề nan giải về ô nhiễm môi trường phát sinh khắp toàn cầu. Rhodes xem xét bối cảnh năng lượng hiện tại, tập trung vào cách năng lượng gió đang cạnh tranh để thống trị với các nguồn cung cấp than và khí đốt tự nhiên. Ông cũng đề cập đến “bóng ma” của sự nóng lên toàn cầu và dân số sẽ giảm xuống còn 10 tỉ người vào năm 2100.
Tác giả tin tưởng rằng, con người có thể chuyển dịch sang các dạng năng lượng hạt nhân và năng lượng tái tạo vì một tương lai tốt đẹp hơn. Với văn phong gần gũi, dễ hiểu, “Năng lượng: Lịch sử nhân loại từ than củi tới hạt nhân” đã góp phần khẳng định quan điểm của Rhodes ngay từ khi đặt bút viết cuốn sách: Hiểu rõ về lịch sử của chính mình sẽ giúp định hướng đi đúng đắn cho con người trong tương lai.
Lan Anh
Kẻ “đập nát Trái Đất” 9.200 năm trước bị nhốt trong băng
Sâu bên dưới lớp băng giá vĩnh cửu ở Greenland và Nam Cực, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy dấu vết của một thảm họa cổ xưa, được mô tả là từng "đập nát Trái Đất"
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét