Tại sao đường bay lại cong chứ không phải thẳng?
Các chuyến bay máy bay không bay theo đường thẳng mà theo đường cong, và sự lựa chọn này vượt ra ngoài mọi vấn đề kỹ thuật—đó là sự thích nghi với độ cong của chính hành tinh. Trong hình học, chúng ta biết rằng khoảng cách ngắn nhất giữa hai điểm là đường thẳng, nhưng nguyên lý này chỉ áp dụng cho các bề mặt phẳng, như một tờ giấy. Khi xem xét hình cầu của Trái đất, khoảng cách ngắn nhất giữa hai điểm trở thành một đường cong được gọi là đường trắc địa.
Khái niệm này bắt nguồn từ hình học Riemann, phù hợp hơn với các bề mặt cong. Các nhà lập kế hoạch chuyến bay sử dụng phương pháp này để lập bản đồ các tuyến đường ngắn nhất nhằm tiết kiệm thời gian và nhiên liệu. Các đường trắc địa này đại diện cho các tuyến đường hiệu quả nhất trên một hình cầu. Thay vì bay theo "đường thẳng" như trên bản đồ phẳng, máy bay bay theo quỹ đạo cong, trong thực tế ba chiều, đó là đường đi ngắn nhất.
Các tuyến đường hàng không này là minh chứng hấp dẫn cho độ cong của Trái đất. Mỗi chuyến bay đều theo một lộ trình có vẻ trái ngược với trực giác, nhưng thực tế, lại là quãng đường ngắn nhất và ít tốn công sức nhất trên hành tinh hình cầu của chúng ta.
Tác giả: Curiosidades da Terra
NGÔI MỘ CỔ ĐẠI 5.200 TUỔI - ÁI NHĨ LAN (IRELAND).
Newgrange: Enigma 5.200 tuổi của Ireland 
Tại County Meath, Ireland, là Newgrange, một địa điểm thời tiền sử thách thức nhận thức của chúng ta về khả năng của con người cổ đại. Được xây dựng khoảng 3200 trước Công nguyên, ngôi mộ này lâu đời hơn Kim tự tháp Ai Cập (600 năm) và Stonehenge ở Anh (1 ngàn năm!). Câu chuyện của họ không chỉ làm ngạc nhiên về sự cổ kính của nó, mà còn là sự thông minh ấn tượng của những người sáng tạo nó. 
Điều làm cho Newgrange thực sự đặc biệt là thiết kế kiến trúc tiên tiến của nó. Trong mùa Đông chí, một tia nắng xuyên qua hành lang hẹp, chiếu sáng những căn phòng sâu nhất của ngôi mộ. Hiện tượng này không phải là trùng hợp: Những người xây dựng có kiến thức phi thường về thiên văn và kiến trúc để điều chỉnh cấu trúc với các chuyển động của mặt trời. 
Hôm nay, Newgrange được công nhận là một trong những địa điểm tiền sử quan trọng nhất của châu Âu, một lời nhắc nhở hữu hình về sự sáng tạo và khéo léo của con người từ hàng nghìn năm trước. Nơi đây không chỉ kết nối các thế hệ hiện tại với lịch sử, mà còn mời gọi chúng ta suy ngẫm về những khả năng tuyệt vời của tổ tiên. 
- Cang Huỳnh lược dịch từ Autour du Monde.
Cầu máng Pontcysyllte (Pontcysyllte Aqueduct) là một kiệt tác kỹ thuật của thời kỳ Cách mạng Công nghiệp ở Anh, do kỹ sư nổi tiếng Thomas Telford thiết kế và hoàn thành vào năm 1805 sau một thập kỷ xây dựng từ 1795. Với chiều dài 307 mét nối qua thung lũng sông Dee ở xứ Wales và vươn tới độ cao 37 mét, Pontcysyllte được xem là một trong những cầu máng cao và dài nhất tại Vương quốc Anh, là công trình quy mô và sáng tạo vượt bậc trong ngành xây dựng cầu máng và kênh đào thời bấy giờ.
Điều làm cho cầu máng Pontcysyllte trở nên đặc biệt chính là sự đổi mới trong thiết kế và vật liệu sử dụng. Khác với các công trình cầu máng trước đây vốn làm từ gỗ và đá, Pontcysyllte tiên phong áp dụng cấu trúc sắt đúc. Cầu máng này được xây dựng từ 18 trụ rỗng cao và chắc chắn, làm bằng sắt và đá, tạo nên nền tảng nâng cao vững chắc để vận chuyển nước và thuyền qua sông mà không cần hệ thống khoá nước phức tạp – một sáng kiến vượt bậc của thời đại. Các trụ rỗng giúp giảm trọng lượng, tiết kiệm nguyên liệu, và tăng cường khả năng chịu lực của công trình.
Cầu máng Pontcysyllte trở thành biểu tượng của thời kỳ phát triển cơ khí và công nghệ mới. Trong bối cảnh kỹ thuật cầu máng còn non trẻ, công trình này không những giải quyết được bài toán về độ cao và sức nặng, mà còn mở ra hướng đi mới cho việc ứng dụng sắt trong các công trình xây dựng lớn. Từ kỹ thuật đúc sắt và sử dụng trụ rỗng, Telford đã đặt nền móng cho sự phát triển của các cầu và công trình vận chuyển phức tạp hơn trong thế kỷ tiếp theo.
Có nhiều giả thuyết về ý tưởng ban đầu khi thiết kế cầu máng Pontcysyllte. Một số nhà nghiên cứu cho rằng Telford đã lấy cảm hứng từ hệ thống cầu máng của người La Mã cổ đại, nơi các kênh dẫn nước được xây dựng để vận chuyển qua khoảng cách lớn. Thay vì dừng lại ở việc lấy cảm hứng, ông cải tiến và sáng tạo với vật liệu và kỹ thuật mới để tạo ra một công trình hiện đại, phù hợp với nhu cầu vận chuyển và điều kiện địa lý của Anh.
Một số giả thuyết cho rằng Thomas Telford chọn cách xây dựng 18 trụ rỗng thay vì trụ đặc nhằm đảm bảo công trình chịu được sự rung động và áp lực từ dòng nước cũng như thuyền lớn, giúp tạo ra độ bền vững cho công trình qua hàng thế kỷ.
Năm 2009, UNESCO công nhận cầu máng Pontcysyllte là Di sản Thế giới, đánh dấu sự công nhận toàn cầu đối với giá trị kỹ thuật và kiến trúc của công trình này. Đến nay, cầu máng không chỉ là điểm du lịch nổi tiếng mà còn là biểu tượng của tiến bộ kỹ thuật và tầm nhìn vượt thời đại trong thời kỳ Cách mạng Công nghiệp.
Cầu máng Pontcysyllte là niềm tự hào văn hóa và kỹ thuật của xứ Wales, minh chứng cho sự sáng tạo và nỗ lực không ngừng của những người tiên phong trong ngành xây dựng hạ tầng giao thông. Từ dòng nước chảy trên cầu máng, từ những thuyền nhẹ nhàng lướt qua, di sản này tiếp tục sống động và kể lại câu chuyện của một thời đại.
Điều làm cho cầu máng Pontcysyllte trở nên đặc biệt chính là sự đổi mới trong thiết kế và vật liệu sử dụng. Khác với các công trình cầu máng trước đây vốn làm từ gỗ và đá, Pontcysyllte tiên phong áp dụng cấu trúc sắt đúc. Cầu máng này được xây dựng từ 18 trụ rỗng cao và chắc chắn, làm bằng sắt và đá, tạo nên nền tảng nâng cao vững chắc để vận chuyển nước và thuyền qua sông mà không cần hệ thống khoá nước phức tạp – một sáng kiến vượt bậc của thời đại. Các trụ rỗng giúp giảm trọng lượng, tiết kiệm nguyên liệu, và tăng cường khả năng chịu lực của công trình.
Cầu máng Pontcysyllte trở thành biểu tượng của thời kỳ phát triển cơ khí và công nghệ mới. Trong bối cảnh kỹ thuật cầu máng còn non trẻ, công trình này không những giải quyết được bài toán về độ cao và sức nặng, mà còn mở ra hướng đi mới cho việc ứng dụng sắt trong các công trình xây dựng lớn. Từ kỹ thuật đúc sắt và sử dụng trụ rỗng, Telford đã đặt nền móng cho sự phát triển của các cầu và công trình vận chuyển phức tạp hơn trong thế kỷ tiếp theo.
Có nhiều giả thuyết về ý tưởng ban đầu khi thiết kế cầu máng Pontcysyllte. Một số nhà nghiên cứu cho rằng Telford đã lấy cảm hứng từ hệ thống cầu máng của người La Mã cổ đại, nơi các kênh dẫn nước được xây dựng để vận chuyển qua khoảng cách lớn. Thay vì dừng lại ở việc lấy cảm hứng, ông cải tiến và sáng tạo với vật liệu và kỹ thuật mới để tạo ra một công trình hiện đại, phù hợp với nhu cầu vận chuyển và điều kiện địa lý của Anh.
Một số giả thuyết cho rằng Thomas Telford chọn cách xây dựng 18 trụ rỗng thay vì trụ đặc nhằm đảm bảo công trình chịu được sự rung động và áp lực từ dòng nước cũng như thuyền lớn, giúp tạo ra độ bền vững cho công trình qua hàng thế kỷ.
Năm 2009, UNESCO công nhận cầu máng Pontcysyllte là Di sản Thế giới, đánh dấu sự công nhận toàn cầu đối với giá trị kỹ thuật và kiến trúc của công trình này. Đến nay, cầu máng không chỉ là điểm du lịch nổi tiếng mà còn là biểu tượng của tiến bộ kỹ thuật và tầm nhìn vượt thời đại trong thời kỳ Cách mạng Công nghiệp.
Cầu máng Pontcysyllte là niềm tự hào văn hóa và kỹ thuật của xứ Wales, minh chứng cho sự sáng tạo và nỗ lực không ngừng của những người tiên phong trong ngành xây dựng hạ tầng giao thông. Từ dòng nước chảy trên cầu máng, từ những thuyền nhẹ nhàng lướt qua, di sản này tiếp tục sống động và kể lại câu chuyện của một thời đại.
Pane e Vino - 3 Nguyễn Khắc Cần
BỒN CẦU BỆT PHONG CÁCH NHÀ GIÀU LA MÃ
Bồn vệ sinh này được làm bằng đá cẩm thạch , trang trí mô phỏng theo phong cách cỗ xe ngựa; có niên đại từ thế kỷ 2 tới tk 3 . Hiện vật này được tìm thấy tại Nhà tắm Caracalla, Rome, Ý. Nhà tắm này đạt đỉnh cao vào thế kỷ thứ 5, khi được coi là một trong bảy kỳ quan quốc bảo mà Rome từng thiết kế . Ước tính, khu bồn cầu này có thể phục vụ cùng lúc 1.600 người, và mỗi ngày có từ 6.000 đến 8.000 người đến sử dụng, cọ rửa đ.ít thì xài chung
Nguồn: Arqueo-Historias
Ảnh: Bảo tàng Anh
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét