HÁI TRỘM DỪA RỪNG

Tôi và Út Trung tình cờ không hẹn mà gặp nhau. Vừa khoan khoái bước ra khỏi ‘túp lều lý tưởng’ của ông Tàu già chỉ huy dựng chiều qua trong đám cỏ tranh, tôi đụng đầu chú Út đang cắm cúi đi tới. Bình minh sắp ló dạng nhưng còn ngập ngừng, hơi sương lành lạnh. Rải rác đây đó những lùm bụi rậm rạp, bóng tối nhá nhem, lờ mờ. Dãy lều nầy mới dựng chỉ có một buổi, không cần quảng cáo rầm rộ, vẫn đông nghẹt khách hàng như thường. Phải chờ đợi khá lâu mới tới phiên. Con đường từ khu cắm trại dẫn tới đây, mấy trăm người lần lượt đi về, qua lại, nó đã trở thành con đường mòn phẳng phiu, quang đãng.

Chú Út mặt tuy bình thản nhưng cử chỉ có vẻ rón rén, dưới nách cắp một cái bao cuộn tròn. Khi đi tới dãy lều dành riêng cho đàn ông, thay vì ghé vô trút bầu tâm sự như mọi người, chú Út cứ tỉnh rụi đi thẳng. Còn tôi, đáng lẽ quay trở về khu cắm trại, lại đi thơ thẩn quanh mấy bụi cây. Vừa đi vừa ngắm nghía từng gân lá, từng cái chồi non. Cái gì cũng hấp dẫn, mới lạ. Bụi tre mỡ có mấy mụt măng cao cỡ độ hai tấc. Vậy mà chiều qua, không ai thấy, chỉ cần có con dao nhọn là có thể sắn lấy dễ dàng. Mấy ngày nay ăn uống đạm bạc, trong người như thiếu chất rau tươi. Đến khi chợt ngửng đầu lên, tôi bắt gặp chú Út xăm xăm đi tới. Chú Út liếc mắt, ra dấu rủ rê:
-Đi vô rừng chơi không? Tính kiếm vài trái dừa...
Như thấy tôi hơi do dự, Trung tiếp:
-Giờ nầy tụi lính còn ngủ, mà nếu có thức thì cũng xuống dưới bãi, chớ sức mấy mà mò vô trong nầy...
Tôi thắc mắc:
-Lính thì không sợ. Nhưng muốn ăn dừa thì cứ tha hồ mà lượm. Dừa khô rụng đầy đất. Ai cấm cản đâu, tội tình gì phải núp lén.
Út Trung cười hóm hỉnh:
-Việc gì phải ăn dừa khô anh! Dừa tươi đầy cả đảo, tại sao mình lại không kiếm một mớ. Để thử coi dừa Mã Lai với dừa Xiêm bên mình, thứ nào ngon hơn.
A, thì ra chú Út muốn thứ ngon kìa. Mà cũng có lý, nước dừa khô rụng lâu ngày lạt nhách, nhiều trái lên mùi dầu, không bổ béo gì hết. Tôi cố uống thử vài lần, cuối cùng rồi phải đổ bỏ.
Tôi nghe hấp dẫn, thích lắm nhưng còn ngần ngừ:
-Cây dừa ở đây cao quá, làm sao mà leo lên, rồi dao đâu mà chặt?
Út Trung vỗ vỗ vào cái bao kẹp nách:
-Đừng có lo, đồ nghề đầy đủ hết đây nè. Đi theo cho vui, em lo hết. Leo dừa là nghề ruột của em đó.

Tôi chịu liền, sấn bước theo sau. Đường đi mỗi lúc một khó, phải bước trên cây cỏ, gai góc mà đi. Cây xanh mọc bừa bãi um tùm, cành lá đâm tua tủa. Trung đã rút trong bao ra cây dao to lớn bản, vừa đi vừa phạt những nhánh chà. Tôi bẻ lấy một cành cây dài, đập loạt xoạt vô mấy đám cỏ dại cao ngang ngực để đuổi rắn. Hình ảnh con rắn của Quách Linh Hoạt cứ lởn vởn trong đầu. Trong bụng vừa thích lại vừa sợ. Lần lần vô sâu, lại thấy có con đường mòn, dấu chưn còn mới. Như vậy cũng có người thường đi vô đây. Lác đác có những đống vỏ dừa tươi vụt bỏ ngổn ngang đầy đất. Vỏ dừa tươi xanh, vết chặt hoen vàng.
-Nè Trung, có người tính chuyện trước tụi mình. Họ phung phí quá, ăn nửa bỏ nửa, có những trái còn nguyên cơm trắng bong...
Trung vẫn tiếp tục cắm cúi đi, không có vẻ gì sắp tới nơi, miệng trả lời:
-Phải xa hơn, chỗ nầy còn gần lắm, chưa an toàn. Hôm qua tụi thằng A Son với Cẩu Chải đã thám hiểm trước rồi, nó có chỉ đường đi nước bước, cây dao nầy là của anh Thuần cho mượn...

Nghe Trung nói, tôi yên tâm, lẵng lặng đi theo. Trời đã sáng tỏ nhờ mặt trời đã lên cao. Tuy vậy giữa rừng vẫn còn im mát. Những cành lá xanh rờn bên trên tạo nên những bóng mát dễ chịu. Dưới đất lá mục rơi thành từng lớp dầy, có một lạch nước nhỏ chảy ngoằn ngoèo. Những cây dương xỉ mọc theo bờ nước xanh xanh. Thình lình trước mặt tôi hiện ra một quang cảnh ngổn ngang. Một cây dừa lớn bị chặt ngang gốc, ngã đổ ập xuống ngang đường mòn. Một đống vỏ dừa bị quăng bừa bãi tứ tung. Ngọn dừa cũng bị vạt mất cái cổ hũ. Tôi buột miệng kêu lên:
-Trời ơi, ai chơi kỳ vậy, sao lại đốn cả cây...
Trung cũng ngạc nhiên, đứng sựng lại, ngắm nghía một hồi rồi nói:
-Dấu chặt cũ rồi, lá đã khô héo hết. Như vậy cũng phải một hai tuần trước...
Nói rồi Trung nắm tay tôi, leo qua thân cây dừa, đi tới nữa.
-Đi lẹ lên, rủi loanh quanh ở đây, tụi Mã Lai nói mình chặt dừa thì lãnh đủ.
-Hơi đâu mà lo, chỗ nầy đã xa lắm rồi, có la làng cũng không ai nghe.

Vừa nói tới đó tôi nghe có tiếng người nói chuyện văng vẳng từ xa. Tiếng cười nói lồng lộng, lẫn trong gió có tiếng búa chặt vô thân cây đều đều. Trung cũng nghe thấy nên khựng lại. Tôi lắng nghe, rõ ràng là họ nói tiếng Việt nam. Yên chí, tôi và Trung bước tới. Phải len lỏi hồi lâu mới gặp được những người đốn dừa. Họ gồm có bốn người, tất cả ở trần, da đen thui, tuổi cở trên dưới ba mươi. Cây dừa sắp ngã, cả bọn đang đứng nghỉ mệt. Có lẽ họ thay phiên nhau để chặt. Thân dừa đã nghiêng một bên, rồi đổ ầm. Cả một vùng cây lá bị đè bẹp, xao động, tung bay tơi tả. Trước mặt, mọi vật bỗng dưng sáng trưng. Rừng bị một lỗ hổng lớn, ánh sáng tha hố chiếu vô. Tôi bước tới, cố ý nói lớn để họ khỏi bị giựt mình:
-Hay quá, cây dừa lớn vậy mà chặt coi gọn ghê!
Anh đứng gần chỗ tôi đi tới, ban đầu hơi ngạc nhiên nhưng sau đó bình tĩnh lại, đưa tay chào, miệng cười nói:
-Quen rồi anh, năm ba ngày chặt một cây...
Ba anh bạn còn lại, vây quanh tôi và Trung:
-Hai anh mới tới vài ngày phải không? Tụi tôi có thấy chiếc ghe tấp vô bãi, đông quá hả? Đi mấy ngày mà tới đây vậy? Ghe khởi hành từ đâu?

Họ thay phiên nhau hỏi tới tấp. Trung trả lời liên hồi. Tôi quay qua đứng nhìn những quài dừa đặc nghẹt trái. Một số văng long lóc ra xa. Gần trên năm chục trái có hơn. Vì thân cây quá dài nên khi ngã xuống nó đè không biết bao nhiêu cây dại khác gảy đổ theo. Tuy rừng dừa có hàng mấy ngàn cây nhưng đứng trước một cây bị đốn bừa bãi như vầy, tôi đâm tiêng tiếc. Phải bao nhiêu năm trồng, một cây dừa mới lớn được như vầy? Tôi buột miệng:
-Phải chi mình chịu khó leo lên hái mấy trái già, trái non để lại, lần sau hái tiếp...
Mấy anh bạn mới cười rộ:
-Ở đây thiếu gì mà anh lo... Nè, thằng Sáu hôm qua, một mình nó, hái một hơi ba mươi trái dừa tươi!
-Trời, rồi làm sao ăn cho hết...
Anh bạn tên Sáu, ốm ốm, người liền lạc rắn chắc, da đen bóng, xương gò má cao, đương ngồi xổm, vạt nắp một trái dừa lớn, mời tôi và Trung:
-Uống thử nước dừa Mã Lai coi ngon không. Của chùa mà, cứ dùng, ngại ngùng gì...
-Bộ mấy anh không sợ tụi Mã Lai thấy sao?
Sáu trả lời tỉnh bơ:
-Mấy hôm trước thì sợ, nếu nó biết thì đám anh em tụi tôi lãnh đủ. Cả đảo nầy chỉ có gần chục đứa tụi tôi thôi, ở cũng cả tháng nay rồi. Còn bây giờ thì có thêm ghe của mấy anh nữa. Tất cả trên dưới mấy trăm người, sức mấy mà nó biết ai chặt! Cái quài dừa nầy cũng có phần của hai bạn nữa mà!
Trung uống xong vài hớp, đưa qua cho tôi, miệng cười trả lời:
-Hai đứa tôi có công cán gì đâu. Nhưng mà được chia phần, thì tại hạ... không dám từ chối...
Cả đám xúm nhau mà cười. Trung rút dao ra, lựa hai trái thiệt ngon, vạt vỏ gọn gàng. Tôi cầm lấy một trái, ngồi trên thân cây, hỏi thăm:
-Vậy là các anh đến đây cả tháng trước. Hèn chi hôm trước tôi thấy có người đứng lấp ló phía trong, mãi đến hôm, nay mới được gặp.
Một anh lớn tuổi nhứt trong đám, râu ria xồm xoàm, cả tháng trời không cạo, trả lời:
-Hôm trước thấy ghe của mấy anh tấp vô, mà đâu có ra được. Tụi lính Mã kiểm soát, canh gát tụi nầy gắt gao lắm. Như là giam lỏng. Mấy lúc trước nó dễ hơn cho đi tới đi lui tự do. Tụi nầy đi chui từ Rạch Sỏi, ghe chỉ có mười ba người. Tới đây thì gạo muối không còn một hột, đâu có tiền bạc của cải gì, thiếu thốn đủ mọi thứ. Thành ra phải vô rừng hái dừa tươi để ăn, qua phía bên kia đảo, bắt ốc, bắt cá... Hai anh thấy vỏ dừa quăng tứ tung là của tụi tôi đó...

Một tháng ở đảo, lại không liên lạc được với đất liền, thời gian chờ đợi kéo dài quá lâu. Cuộc sống nhiều vất vả, thiếu thốn, ai cũng khá ốm, râu tóc dài thậm thượt, quần áo vá víu lôi thôi nhưng ngược lại tất cả đều vui vẻ, cởi mở thân tình. Anh bạn từ tốn kể lại chuyến đi:
-Trong ghe chỉ toàn người quen lớn, bạn bè, không có rước khách lạ. Mấy đứa tụi tôi bàn tính kế hoạch, tiền bạc hùn lại chỉ đủ mua chiếc ghe cũ với xăng dầu. Lúc ra cửa bị công an biên phòng đuổi theo, tưởng đâu bị bắt lại... Nhờ thằng Sáu lái nghề quá, thoát được trong đường tơ kẻ tóc...
Sáu đương dứng thơ thẩn, miệng nhai nhóc nhách miếng cơm dừa, nghe nhắc tới tên, góp chuyện:
-Bữa đó chạy muốn rã máy luôn, run quá mà phải rán làm tĩnh, mở hết tốc lực. Nhờ ghe nhỏ máy mạnh nên mới thoát. Cũng tại vợ chồng thằng Chiều Tím, cà rịch cà tang nên mới ra ghe trễ nải, trời đã sáng bạch mà còn đi ngờ ngờ, công an có đui mới không thấy.
Tôi buột miệng:
-Chiều Tím, cái tên nghe ngồ ngộ. Rạch Giá có nhiều quán bia ôm như ở Phú Nhuận, Ngã Tư Bảy Hiền không?
Sáu giải nghĩa:
-Không phải đâu anh. Chiều Tím là tiệm bán cà phê chui... con vợ nó là người hôm trước đem nước cho các anh uống đó...
Câu nói vừa dứt, tôi cảm thấy như có luồng gió mạnh tạt ngang. Tôi nhìn sững những cái vỏ dừa xanh đậm nằm lăn lóc trên đất. Có cái cơm được cạo sạch, có cái còn nguyên. Nhưng cái nào cũng bị vạt miệng. Ngọn dao bén ngót, chém quá ngọt ngào. Như chém đứt tiện cái cơn mơ mộng hão huyền, rất đơn sơ và rất mong manh như một cọng nắng sớm. Tôi ngước mắt nhìn nhìn qua những đám lá rẽ quạt xanh nõn, một cơn gió mạnh thổi lướt ngang xào xạc, đám lá đong đưa. Lòng tôi cũng lắt lay theo gió. Nắng chiếu nóng hâm hấp.

Út Trung đã cởi trần, cầm cây dao phạt những cái bẹ to. Cả bọn xúm nhau lại bổ cái đọt dừa. Những nhát dao, nhát búa chặt xuống liên hồi. Cái đọt coi vậy mà lớn và cứng chắc quá. Những mảnh dăm đẩm nước văng tứ tung, trắng xóa mặt đất. Muốn lấy cái cổ hủ dừa cũng không phải dễ dàng gì, trầy vi tróc vẩy. Tôi không có dao để phụ một tay, buồn tình đi lòng vòng ngó cây ngó cối. Xế cạnh có một bụi cây nhỏ, dây bò loằng ngoằn, quấn quanh các cây kế bên, lá xanh đậm nhỏ như lá chùm ruột, giống hịch lá vang. Tôi bứt vài lá nếm thử, cái vị chua lè. Đúng là nó rồi. Tôi thuận tay bức một ôm. Nhiều quá, tôi chia ra làm nhiều phần để mỗi người đều có món canh lá vang nấu với muối hột chiều nay, ăn chung với cổ hủ dừa luột. Bụi vang mọc lâu năm, cái gốc lớn cỡ cườm tay, coi bộ dai lắm. Tôi cố sức lay qua lay lại hàng chục lần, vẫn không suy suyển. Khi tôi cột các bó lá vang vừa xong thì cái đọt dừa cũng được bửa gọn, cái cổ hủ được chặt ra. Nó trắng phau phau, lớp lớp mịn màng, óng ả. Những bông dừa non xèo, trắng như sữa, nhỏ xíu giống hệch gié lúa nằm xếp bao quanh...

Mọi việc chừng đã xong xuôi, ai nấy chuẩn bị thu xếp để trở về. Tôi và Út Trung được tặng chiến lợi phẩm đầy nhóc một bao lớn. Không có chỗ mà chứa nữa, nhiều quá. Mấy trái dừa tuy đã vạt hết vỏ nhưng cũng còn quá nặng và cồng kềnh. Cái khu rừng chỗ nầy bây giờ như môt bãi chiến trường, tan hoang sau một trận đánh lớn. Tất cả còn lại dấu vết trên mặt đất đổ nát, tơi tả, gãy vụn, xơ xác, tang thương...

Võ Kỳ Điền

Pulau Bidong Miền Đất Lạ - Chương 15