Hồ Xuân Hương (1772 – 1822) là một nhà thơ nữ, mệnh danh là "Bà Chúa thơ Nôm" sống ở giai đoạn cuối thế kỷ XVIII và đầu thế kỷ XIX mà người Việt không ai không biết đến bà qua vài câu thơ, bài thơ...
Là một phụ nữ tài hoa nhưng số phận cuộc đời không như mong muốn và qua những cuộc tình duyên lận đận nên trong những tác phẩm về thơ của bà luôn ngầm nói đến thân phận con người nói chung và phụ nữ nói riêng.
Hồ Xuân Hương hầu hết viết bằng thơ Nôm nên người bình dân dễ đọc, dễ hiểu kể cả nghĩa đen lẫn nghĩa bóng nên các nhà nghiên cứu văn học thường chia thành nhiều mảng thơ của bà như : trữ tình, vừa thanh vừa tục, chửi, châm biếm, trào phúng...
Nhân dịp đầu năm 2024, xin giới thiệu 10 bài thơ thuộc dạng châm biếm, trào phúng của nữ sĩ Hồ Xuân Hương để gọi là góp tiếng cười mua vui cùng mọi độc giả trang nhà ...
*Thơ Hồ Xuân Hương
Mảng - Châm Biếm, Trào Phúng
---------------------------
1. Chế sư
Chẳng phải Ngô chẳng phải ta,
Đầu thì trọc lốc áo không tà.
Oản dâng trước mặt dăm ba phẩm,
Vãi nấp sau lưng sáu bảy bà.
Khi cảnh khi tiu khi chũm chọe,
Giọng hì giọng hỉ giọng hi ha.
Tu lâu có nhẽ lên sư cụ,
Ngất nghễu tòa sen nọ đó mà.
2. Không chồng mà chửa
Cả nể cho nên hóa dở dang,
Sự này có thấu hỡi chăng chàng.
Duyên thiên chưa thấy nhô đầu dọc,
Phận liễu sao mà nảy nét ngang.
Cái tội trăm năm chàng chịu cả,
Chữ tình một khối thiếp xin mang.
Quản chi miệng thế lời chênh lệch,
Chẳng thể nhưng mà thế mấy ngoan.
3. Chiếc Bách
Chiếc bách buồn về phận nổi nên,
Giữa dòng ngao ngán nỗi lênh đênh.
Lưng khoang tình nghĩa dường lai láng
Nửa mạn phong ba luống bập bềnh
Cầm lái mặc ai lăm đỗ bến
Dong lèo thây kẻ rắp xuôi ghềnh
ấy ai thăm ván cam lòng vậy
Ngán nỗi ôm đàn những tấp tênh!
4. Sư hoạnh dâm
Cái kiếp tu hành nặng đá đeo,
Làm chi một chút tẻo tèo teo.
Thuyền từ cũng muốn về Tây Trúc,
Trái gió cho nên phải lộn lèo.
5. Lỡm học trò
Khéo khéo đi đâu lũ ngẩn ngơ,
Lại đây chị dạy lối làm thơ.
Bướm non ngứa lợi châm hoa rữa,
Dê bé buồn sừng húc giậu thưa.
6. Miếu Sầm thái thú
Ghé mắt trông lên thấy bảng treo,
Kìa đền Thái thú đứng cheo leo.
Ví đây đổi phận làm trai được,
Thì sự anh hùng há bấy nhiêu.
7. Khóc chồng làm thuốc
Văng vẳng tai nghe tiếng khóc gì,
Thương chồng nên phải khóc tì ti.
Ngọt ngào thiếp nhớ mùi cam thảo,
Cay đắng chàng ôi vị quế chi.
Thạch nhũ trần bì sao để lại,
Quy thân liên nhục tẩm đem đi.
Dao cầu thiếp biết trao ai nhỉ,
Sinh ký chàng ôi tử tắc quy.
8. Lấy chồng chung
Kẻ đắp chăn bông kẻ lạnh lùng,
Chém cha cái kiếp lấy chồng chung.
Năm chừng mười họa hay chăng chớ,
Một tháng đôi lần có cũng không.
Cố đấm ăn xôi xôi lại hỏng,
Cầm bằng làm mướn mướn không công.
Nỗi này ví biết dường này nhỉ,
Thời trước thôi đành ở vậy xong.
9. Vô âm nữ
Mười hai bà mụ ghét gì nhau,
Đem cái xuân tình cắm ở đâu.
Rúc rích thây cha con chuột nhắt,
Vo ve mặc mẹ cái ong bầu.
Nào ai biết được vông hay chóc,
Nọ kẻ chia ra cuống mấy đầu.
Thôi thế thời thôi thôi cũng rảnh,
Trăm năm càng khỏi tiếng làm dâu.
10. Chùa Quán Sứ
Quán sứ sao mà cảnh vắng teo,
Hỏi thăm sư cụ đáo nơi neo?
Chày kình tiểu để suông không đấm,
Tràng hạt vãi lần đếm lại đeo.
Sáng banh không kẻ khua tang mít,
Trưa trật nào người móc kẽ rêu.
Cha kiếp đường tu sao lắt léo,
Cảnh buồn thêm ngán nợ tình đeo.
----------------------------------------
Hoài Nguyễn - 01/01/2024
(Biên tập và Giới thiệu)
KHÔNG PHẢI AI CŨNG BIẾT UẨN KHÚC ĐẰNG SAU BÀI HÁT "HAPPY NEW YEAR"…
Đằng sau bài hát "Happy New Year" được bật lên trong khoảnh khắc giao thừa là câu chuyện đau buồn và đầy suy tư mà ít ai biết .
Giai điệu vừa da diết, vừa trầm buồn, sâu lắng của bài "Happy New Year" của ABBA đã hằn sâu trong tâm trí của không ít thế hệ người Việt Nam nhưng ít ai biết ý nghĩa đằng sau bài hát này.
Cứ mỗi dịp Tết đến xuân về, người người nhà nhà sẽ mở bài "Happy New Year" để chào đón một năm mới đầy những hi vọng mới. Đặc biệt, trong khoảnh khắc giao thời từ năm cũ sang năm mới, tiếng hát của ban nhạc ABBA cất lên khiến trái tim mỗi người đều rung động và bồi hồi. Giai điệu vừa da diết, vừa trầm buồn, sâu lắng này đã hằn sâu trong tâm trí của không ít thế hệ Việt Nam.
Happy New Year là một trong những ca khúc bất hủ của ban nhạc ABBA. Bài hát được phát hành vào năm 1980, ngay lập tức đã trở thành hit và được phát lên vào mỗi dịp năm mới của rất nhiều nước trên thế giới. Như tiêu đề của bài hát, "Happy New Year" là một câu chúc tốt lành cho ngày đầu năm mới. Trong bài hát này, ABBA chúc mọi người một năm mới hạnh phúc và hy vọng rằng trong năm mới, thế giới sẽ là một nơi tốt đẹp hơn.
Có một điều thú vị về bài hát này, ban đầu nó được đặt tên là Daddy Don’t Get Drunk On Christmas Day (Bố ơi đừng say xỉn trong ngày Giáng sinh). Vào thời điểm đó, ban nhạc ABBA thậm chí còn không đánh giá cao về bài hát này, dù phát hành vào năm 1980 nhưng phải mãi đến năm 1999 mới phát hành đĩa đơn.
Đối với người Việt Nam, bài hát này vang lên có nghĩa là Tết đến, xuân về. Từ già trẻ, lớn bé, vào đêm Giao thừa đều sẽ ra rả hát theo. Nhưng có lẽ chẳng mấy ai hiểu được hết toàn bộ ý nghĩa của bài hát.
Hóa ra, bài hát này lại mang nhiều ý nghĩa đau buồn và sâu lắng mà không phải ai cũng hiểu.
Hãy cùng nhìn lại bối cảnh thế giới vào năm 1980 khi bài hát ra đời.
Ban nhạc ABBA gồm có 4 thành viên và cũng chính là 2 cặp vợ chồng: Björn Ulvaeus và Agnetha Fältskog - Benny Anderson và Anni-Frid Lyngstad. Ban nhạc đã cùng nhau từ năm 1972 với những bản hit thành công khiến cả thế giới biết đến. Trong thời kì đỉnh cao, những bài hát của họ đã vươn ra khắp các châu lục và còn sức sống mãnh liệt cho đến tận bây giờ.
Thế nhưng, vào năm 1979, cặp đôi Bjorn và Agnetha tuyên bố ly hôn, là dấu hiệu đầu tiên cho sự tan rã của nhóm nhạc vào năm 1982.
"Rượu sâm-panh đã cạn và pháo hoa đã tàn
Chỉ còn tôi và bạn ở nơi đây cùng với những niềm đau và sự mất mát
Tiệc đã tàn và bình minh thì thật ảm đạm
Không giống như ngày hôm qua...".
Có thể thấy, lời bài hát không hề vui tươi và háo hức đón chờ một năm mới chút nào. Đó là thời điểm của những bữa tiệc đã tàn, những cuộc vui đã cạn và sáng hôm sau khi tỉnh dậy, người ta chợt thấy buồn bã và tiếc nuối biết bao.
Bài hát cất lên cũng không phải khoảnh khắc giao thời, không phải vào lúc mọi người ôm chầm lấy nhau và chúc tụng, cũng không phải là lúc rượu vẫn còn và pháo hoa vẫn đang bừng sáng trên bầu trời. Đó là một buổi sáng chỉ còn lại dư âm từ đêm hôm trước, ảm đạm và buồn bã.
Chắc hẳn nhiều người tin rằng, cuộc chia ly của Bjorn và Agnetha cũng đã được nhắc đến trong bài hát và báo trước về một sự tan rã trong tương lai khi chẳng còn ai đi cùng với ai nữa. Bởi 2 năm sau, cặp đôi Benny và Anni cũng tuyên bố đường ai nấy đi.
"Đôi khi tôi thấy một thế giới mới mạnh mẽ đang đến như thế nào.
Và tôi thấy, nó sinh sôi nảy nở trên tro tàn của cuộc đời chúng ta."
Lời bài hát cũng đã nhắc đến một thập kỉ trôi qua. Trong 10 năm đó, thế giới có rất nhiều những cuộc biến động, đó là thời điểm toàn thế giới phải gánh chịu những hậu quả nặng nề của chiến tranh, đói khổ, chết chóc.
"Bây giờ tôi cảm thấy rằng mọi giấc mơ ta từng có ngày nào đều đã chết.
"Bây giờ tôi cảm thấy rằng mọi giấc mơ ta từng có ngày nào đều đã chết.
Chẳng còn gì ngoài xác hoa giấy trên sàn.
Một thập niên vừa chấm dứt, nào ai biết một thập niên tới đây điều gì sẽ đến.
Điều gì đang đợi chúng ta vào cuối năm tám mươi chín…"
Thập niên 70, thế giới phải chứng kiến một loạt các sự kiện kinh khủng. Năm 1973, cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu khiến nhiều người phải sống trong cảnh nghèo đói, thất nghiệp. Đến cuối năm 1979 là giai đoạn đỉnh điểm của sự đối đầu Đông – Tây với việc Liên Xô đưa quân vào Afghanistan trong Chiến tranh lạnh.
Chưa kể, thập niên 70 cũng phải chứng kiến cuộc đảo chính đ.ẫ.m.m.á.u của Pinochet, những cuộc diệt chủng kinh hoàng của Suharto ở Đông Timor, Mengistu ở Ethiopia, của Pol Pot ở Campuchia, khủng hoảng dầu mỏ do lệnh cấm dầu của Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ Ả Rập.
Sự gia tăng bạo lực ở Trung Đông khi Ai Cập và Syria tuyên chiến với Isreal cũng diễn ra trong thập kỉ này. Trong khi đó, vào Olympic mùa hè 1972 tại Munich, Đức đã diễn ra cuộc thảm sát, nơi nhóm người Palestine thuộc tổ chức khủng bố Tháng Chín Đen đã tấn công bắt cóc và gi.ết hại 10 vận động viên Israel. Các nhóm ở châu Âu như Lữ đoàn đỏ và Băng đảng Baader-Meinhof cũng chịu trách nhiệm cho một loạt các vụ đánh bom, bắt cóc và giết người.
Bên cạnh đó, thế giới cũng phải chứng kiến hàng loạt những thiên tai khiến nhiều người ch.ết và mất tích. Năm 1970, bão Bhola tấn công Đông Pakistan và bang Tây Bengal của Ấn Độ khiến hơn 500.000 t.ử vo.ng. Đây được cho là cơn bão nguy hiểm nhất mọi thời đại. Một trận động đất tại Đường Sơn, Trung Quốc đã làm 242.769 người thiệt mạng và 164.851 người bị thương.
Ngoài ra còn một loạt các vụ rơi máy bay, kh.ủng b.ố máy bay khiến nhiều người thiệt mạng
Nhìn chung, thập niên 1970 là một thập niên đen tối của toàn thế giới. Giữa khung cảnh loạn lạc, đói khổ, chết chóc, người ta tìm đến lời ca tiếng hát để xoa dịu tâm hồn và nuôi niềm hi vọng cho những khởi đầu mới tốt đẹp.
"Chúc mừng năm mới, chúc mừng năm mới.
Cầu chúc cho chúng ta rồi một ngày nào đó sẽ thấy được một thế giới nơi mọi người đều là bạn bè.
Chúc mừng năm mới, chúc mừng năm mới.
Cầu chúc cho chúng ta đều có hy vọng và can đảm để chấp nhận thử thách.
Vì nếu không chúng ta có lẽ nên nằm xuống và chết.
Tôi và bạn".
Lời chúc cho một năm mới, một thập niên mới, với những điều tốt đẹp ở phía trước chính là tinh thần của bài "Happy New Year". Ban nhạc dường như đã truyền tải những tâm tư, mơ ước của thế giới vào từng lời ca, tiếng nhạc, về khát vọng yêu thương và hòa bình cho nhân loại, về một thế giới đại đồng trong tương lai.
Dù bài hát chứa đựng nhiều nỗi buồn đau, những trăn trở và suy tư, thì nhiều nơi trên thế giới khi đón khoảnh khắc Giao thừa vẫn bật vang "Happy New Year". Người Việt vẫn bồi hồi xúc động khi nghe lời bài hát cất lên vào khoảnh khắc Giao thừa vẫn bật vang "Happy New Year".
Người Việt vẫn bồi hồi xúc động khi nghe lời bài hát cất lên vào khoảnh khắc năm cũ đã qua và năm mới đang đến. Và Tết đến xuân về, một năm mới lại sang.
Sưu Tầm
TÊN NGƯỜI VIỆT CÓ Ý NGHĨA ĐẸP
TÊN NGƯỜI MỸ ÍT CÓ Ý NGHĨA
Tên của người Việt mình có ý nghĩa rất đẹp. Các cô có tên những loài hoa quý như : Hồng, Mai, Lan ... Tên các ông nói lên những đức tính như : Hùng, Dũng, Mạnh, Đức, Trung.
Tên người Mỹ ( không nói người Âu Châu ) như : John, Tony, Brian ... Phụ nữ thì : Linda, Tina ...
Cũng có ý nghĩa, nhưng không đa dạng như tên người Việt.
Tên người Việt đẹp, nhưng khi qua Mỹ thì không được đẹp cho lắm như là : Bích, Dung, Vân ( xe van ). Trúc ( xe truck )và nhiều nữa ...
Và khi qua Mỹ thì tên họ lộn ngược ! Như tôi tên Nguyễn Anh Dũng thì : Dung Anh Nguyen. Cái tên Dũng mà dịch ra tiếng Anh thì kỳ cục lắm ! Nhưng khi thi quốc tịch người ta hỏi tôi có muốn đổi tên hay không, tôi nói không đổi, vì tên là do cha mẹ thương mà đặt cho mình, đổi tên là bất kính với bề trên ...
Cũng vì tên họ lộn ngược mà có những chuyện cười ra nước mắt ! Có cô kia tên Tô Mộng Lan, một cái tên rất đẹp và lãng mạn. Nhưng khi làm giấy tờ bên Mỹ thì thành ra : Lan Mong To.
Tôi có một ông bạn người Hoa bên quận 5 Chợ Lớn, tên ông ta là Lâm Đại Cư, nghe cái tên là biết người Tàu. Rồi khi ổng vượt biên qua Mỹ thì giấy tờ ghi là Cu Dai Lam.
Người Mỹ chỉ có một cái tên, nhưng người Việt có tới bốn cái tên ! Bạn tôi hồi nhỏ ở nhà kêu con Mén, vô trường thì tên Mai, sau này lấy chồng bác sĩ thì người ta kêu : bà bác sĩ Đức. Rồi vượt biên qua Mỹ lấy tên là Monica. Vậy là 4 cái tên.
Đàn ông thì ở nhà tên Tèo, vô trường tên Tân, sau này làm khai sinh sụt tuổi khỏi đi lính thì lấy tên Tính. Qua Mỹ là tên Tony.
Nói tên thì phải nói tuổi. Mà người Việt mình cũng có nhiều tuổi lắm ! Tuổi tây, tuổi ta, tuổi con gà, tuổi con trâu.
Tiếng Việt phong phú lắm ! Nên tên người cũng phong phú luôn.
Còn tiếng Anh thì cái gì cũng " the". The chair, the table ... Tiếng Việt phong phú : Con dao, cái bàn, con đường, cái giếng. Con với cái khác nhau ...
Có một người bạn gái hỏi tôi là tại sao khi thì dùng " con" khi thì dùng "cái". Tôi mới nói đùa :
- Những gì có thể gây hại cho con người thì dùng con : Con đường có thể gây tai nạn giao thông, con tàu có thể chìm làm người ta chết đuối. Nói chung hại người là dùng con như : Con dao, con sông ( không biết bơi chết đuối ) con thuyền, con ... gái !
Xin được ngưng bài viết nơi đây, mình chúc các bạn một ngày thật vui, thân ái !
Dzung Nguyen
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét