Trong cánh đồng bất tận của văn minh nhân loại Đông Tây, nước Pháp là khu vườn hội tụ của vô vàn nét văn hoá quyến rũ: Từ những kiệt tác văn học kinh điển của những Voltaire, Victor Hugo, Emile Zola, tới những công trình kiến trúc nguy nga độc đáo như tháp Eiffel, bảo tàng Louvre, nhà thờ Đức Bà… Từ những nhãn hiệu thời trang, mỹ phẩm danh tiếng như Coco Chanel, Christian Dior, tới nền ẩm thực truyền thống tinh tế với rượu vang, phô mai, v.v. Có thể nói, chính kho tàng văn hoá bất tận đã làm nên sức quyến rũ của xứ sở hào hoa này. Đại Kỷ Nguyên xin trân trọng gửi đến quý độc giả loạt bài “Nước Pháp quyến rũ”, với hi vọng cùng bạn đọc khám phá và trải nghiệm những nét văn hoá đặc sắc của xứ sở rượu vang, từ đó chiêm nghiệm sâu lắng thêm về nền văn hoá mấy nghìn năm của nước Việt ta.
Phần 1: Rượu vang Pháp giúp cuộc sống dễ dàng, chậm rãi và khoan dung hơn
Đến với những cánh đồng nho bạt ngàn miền Nam nước Pháp, trong ánh nắng chan hoà rực rỡ, cầm ly rượu vang sóng sánh trên tay, ta mới hiểu vì sao thức uống trang nhã này lại trở thành niềm tự hào của văn hoá Pháp.
Khác với nước lọc, rượu vang không phải là thức uống để giải khát. Khác với bia, rượu vang không phải là thức uống trong những cuộc vui ầm ĩ tiếng reo hò. Rượu vang, như một người phụ nữ quý tộc mặn mà và kiêu sa, chỉ có thể đặt trong tay những người thưởng thức nhẹ nhàng và tinh tế.
Lịch sử lâu đời của rượu vang Pháp
Rượu vang Pháp có lịch sử từ thế kỷ thứ 6 trước Công Nguyên, thời kỳ Hy Lạp chiếm đóng. Đế Chế La Mã đã cho phép những vùng miền Nam nước Pháp sản xuất rượu, và nghề trồng nho bắt đầu phát triển ở thành phố Marseille. Trong suốt thời Trung Cổ loạn lạc, những thầy tu đã có công giữ gìn các ruộng nho cũng như kỹ thuật làm rượu, và những ruộng nho lớn thường thuộc về các nhà thờ.
Mãi đến năm 1850, hầu hết rượu của Pháp vẫn chỉ phục vụ cho nhu cầu nội địa. Do sự phát triển của ngành đường sắt và đường bộ, chi phí vận chuyển giảm, nhờ đó mà lượng rượu xuất khẩu cũng tăng lên đáng kể, và người dân thế giới cũng được thưởng thức món quà tuyệt diệu này.
Vùng Bordeaux, Pháp là vùng đất sản xuất rượu lớn nhất và có lịch sử lâu đời nhất tại Đại Tây Dương, đứng đầu thế giới về xuất khẩu rượu. Được mệnh danh với cái tên “thủ phủ rượu vang trên thế giới”, Bordeaux có những ngôi làng rượu vang nổi tiếng như Pessac-Léognan, Entre-Deux-Mers, Sauternes và Barsac. Vang Bordeaux thường kén người thưởng thức bởi vị chát mạnh hơn hẳn các loại rượu khác.
Thưởng thức rượu vang là cả một nghệ thuật
Quá trình chuẩn bị và thưởng thức rượu vang cũng lắm công phu. Uống rượu vang không chỉ đơn thuần là “uống rượu”, mà còn là cả một quá trình chiêm nghiệm, thưởng thức và tận hưởng hương thơm, mùi vị, cũng như cảm nhận tình yêu với nghề, nét tài hoa của người nghệ nhân làm ra chai rượu vang đó.
Trước khi uống, rượu vang phải được bảo quản ở nhiệt độ mát mẻ thích hợp: Rượu trái cây có gas hoặc champagne là 7 độ, vang trắng 7 – 10 độ, vang đỏ 13 – 16 độ. Ly uống rượu vang phải là ly trắng trong, loại ly pha lê thanh khiết và tuyệt đối không bỏ đá vào rượu. Mỗi loại rượu vang lại đi kèm với một kiểu ly riêng: Chân cao bầu tròn hợp với vang đỏ, bầu dài dáng thanh chỉ dùng cho vang trắng, búp thon miệng dáng cao thích hợp với champagne…
Rót rượu cũng là một nghệ thuật. Phải cầm chai rượu ở phần sát đáy chai, khi rót miệng chai không tiếp xúc với miệng ly. Khi bắt đầu, rót một cách dứt khoát để rượu không bị đổ dọc theo thân chai; khi kết thúc, xoay nhẹ chai để ngắt dòng chảy và tránh rượu thừa nhễu ra dọc thân chai. Vang đỏ và vang trắng chỉ rót khoảng 1/3 ly để khi “lắc” vang không bị tràn ra ngoài, còn champagne có thể rót ⅔ ly để thấy được những bọt khí sủi tăm trong ly vang.
Để thưởng thức trọn vẹn một ly rượu vang, bạn phải sử dụng cả thị giác, khứu giác và vị giác:
Dùng “mắt nhìn” để phán đoán màu sắc của rượu vang: Bằng cách lắc ly rượu theo hướng tròn, bạn có thể kiểm tra được màu sắc và sự nhất quán của loại vang mình đang uống. Khi lắc nhẹ ly rượu, chỉ nên cầm ly ở phần chân để tránh nhiệt độ từ bàn tay làm thay đổi hương vị rượu.
Dùng “mũi ngửi” để phân tích hương thơm, độ mạnh và cá tính của rượu: Thông thường, hương thơm của rượu có hai phần, hương đầu là mùi đặc trưng của giống nho, hương cuối là đặc trưng của các phản ứng hóa học đặc trưng bởi loại men và tuổi rượu. Nên để rượu vang “thở” khoảng 15-30 phút để khí SO2 thoát ra hết.
Dùng “miệng nếm” để cảm nhận vị đậm nhạt của rượu, độ ngọt, độ chua và độ chát, dư vị còn lưu lại trong cổ sau khi nuốt: Khi uống cũng cần nhấp môi thật nhẹ, thật chậm, để từ từ thả hồn tưởng tượng ra mình đang ở giữa những cánh đồng nho chín với hương thơm ngạt ngào nồng đượm khắp không gian.
Mỗi loại rượu vang Pháp có “mật mã” ẩm thực riêng. Người Pháp có câu: “Viande blanche vin blanc, viande rouge vin rouge”, nghĩa là: Thịt trắng rượu trắng, thịt đỏ rượu đỏ. Rượu vang đỏ có vị thơm chát, vang trắng ngà óng ánh và thanh thoát một thứ hương thơm dịu nhẹ đến ngỡ ngàng…
Thứ tự dùng rượu vang trong bữa ăn cũng quan trọng. Người Pháp thường bắt đầu bằng rượu vang “trẻ” và kết thúc bữa ăn với một chai vang lâu năm, dùng vang trắng trước vang đỏ, loại nhẹ trước loại nặng, vang lạnh trước vang để mát, vang chua trước vang dịu… Tuy nhiên, nguyên tắc chung nhất vẫn là với mỗi chai vang, niềm vui thích cứ tăng dần lên, để mỗi chai sau uống lại thấy ngon hơn chai trước.
Rượu vang Pháp giúp cuộc sống “dễ dàng, chậm rãi và khoan dung hơn”
Với bất kỳ ai, khi cầm ly rượu vang trên tay cũng là lúc cảm thấy mình trở nên lịch lãm hơn, tự tin hơn, quên đi hết mệt nhọc, không còn vướng bận ưu phiền lo toan.
Chẳng thế mà cựu tổng thống Mỹ Benjamin Franklin từng ca ngợi: “Rượu vang làm cho cuộc sống hàng ngày của chúng ta trở nên dễ dàng hơn, bớt vội vàng, ít căng thẳng và khoan dung hơn”.
Dưới một góc độ nào đó, nghệ thuật thưởng thức rượu vang Pháp cũng giống như nghệ thuật thưởng trà của người Nhật Bản, Việt Nam và Trung Hoa truyền thống. Người ta nói: “Trà, thiền nhất vị”, trà cũng như thiền đều thanh khiết. Tao nhân mặc khách dùng trà để tu tâm dưỡng tính, lắng đọng những truy cầu danh lợi tình xôn xao, ung dung đi hết ngày tháng trăm năm mặc phong vân dời chuyển. Các bậc tu hành cũng dùng thiền để buông bỏ danh lợi tình chốn hồng trần, tìm thấy an lạc vĩnh hằng trong tịch mịch, cho tới ngày đắc Đạo viên mãn trở về Thiên Quốc.
Còn rượu vang thì sao? Trong cuộc sống xô bồ hối hả, trọn vẹn thưởng thức một ly rượu vang cũng là cách mỗi người học biết sống chậm lại trong từng khoảnh khắc, nhắc nhở mỗi chúng ta về sự hiện hữu của phút giây hiện tại, giúp con người điều tâm tĩnh khí. Tâm hồn ta như một mặt hồ phẳng lặng, bao nhiêu bụi đất đều đã lắng chìm, hiển lộ ra màn nước trong sáng, như cái chân ngã, chân như, cái tôi bản nguyên thuần thiện.
Ngọc Hà
Ly kỳ chuyện tàu ma, xe ma ở khắp nơi trên thế giới
Người ta thường nói đến ma, nhưng có mấy ai thực sự đã gặp ma, nhất là ‘con ma’ đó lại là một chiếc xe, một đoàn tàu hỏa, máy bay, tàu biển…
Tuy nhiên, có một thực tế là những chuyện về xe ma, tàu ma lại có khắp nơi trên thế giới. Người ta kể lại chúng với một vẻ vừa sợ hãi, vừa tò mò thích thú.
Ví dụ, ở thủ đô Stockholm, Thụy Điển, người ta truyền tai nhau câu chuyện về một đoàn tàu ma màu bạc gọi là Silverpilen (mũi tên bạc).
Tàu ma, sản phẩm thêu dệt?
Tàu này xuất hiện tại một số nhà ga bỏ hoang đón khách và những người lên tàu, hoặc không bao giờ trở về, hoặc phải vài tuần, cả tháng, có khi cả năm mới xuất hiện trở lại. Người ta nói các toa tàu màu bạc, bên trong sơn màu xanh nhạt, không hề có hình ảnh quảng cáo hay hình vẽ trang trí nào. Tàu thường xuất hiện vào đêm khuya hoặc rạng sáng. Cũng có người nói đã gặp tàu ma phóng rất nhanh, ngang qua một nhà ga nào đó.
Trong thực tế, những câu chuyện dạng này, giống như những câu chuyện ma tương tự khắp thế giới, đều xuất phát từ một vài câu chuyện có thật và dần dà được thêm vào các yếu tố ly kỳ, bí ẩn.
Chỉ có một con tàu như thế, với tám toa, thực sự được chế tạo. Nó xuất xưởng vào giữa những năm 60 của thế kỷ 20, với vai trò tàu thử nghiệm. Hồi đó, trong hàng trăm đoàn tàu đường sắt đô thị ở Thụy Điển đều được sơn màu xanh, Silverpilen là đoàn tàu duy nhất không được sơn, vì thế nó có màu bạc của hợp kim nhôm, vật liệu đóng thành toa xe.
Ngoài màu sơn, đoàn tàu này cũng giống như bao con tàu khác ra đời cùng thời ở Thụy Điển. Kể từ khi xuất xưởng đến lúc ngừng hoạt động vào năm 1996, Silverpilen thỉnh thoảng được sử dụng khi có tàu khác gặp sự cố hoặc đôi lúc nó được biến thành tàu tăng cường vào giờ cao điểm, phục vụ trong hệ thống tàu điện ngầm ở thủ đô Stockholm. Vì lý do đó, không nhiều hành khách có dịp thấy nó. Có lẽ vì thế mà câu chuyện tàu ma màu bạc ra đời và được truyền tai chăng? Chưa ai có câu trả lời.
Chuyện về con tàu ma Silverpilen rất có thể chỉ là sản phẩm của sự thêu dệt, vì người ta có thể chỉ ra nhiều yếu tố vô lý xung quanh một con tàu ma và mối liên hệ với một con tàu có thực. Những người không tin vào chuyện ma quỷ có thể giải thích rằng do con tàu Silverpilen có màu bạc, thường ít khi xuất hiện, lại xuất hiện vào một số giờ rất đặc biệt như đêm muộn trong các ga tàu điện ngầm vắng vẻ và ánh bạc của nó có lẽ đã ám ảnh ai đó, bởi họ đã quen nhìn thấy các con tàu màu xanh.
Nhưng liệu một chiếc xe ma có tồn tại hay không? Nếu nghe câu chuyện sau đây về một sự việc hoàn toàn có thật ở Surrey, Anh, có thể rất nhiều người sẽ thấy phân vân, kể cả những ai không tin trên đời có ma.
Chiếc xe trên cao tốc
Tờ Telegraph tường thuật rằng, hôm đó là ngày 11/12/2002. Lúc ấy khoảng 7h20 tối. Nhiều lái xe gọi cho cảnh sát báo rằng trên đường cao tốc A3 ở Surrey có một tai nạn ô tô. Một chiếc xe có vẻ lạc tay lái, đâm vào lan can rồi rớt xuống hố bên vệ đường. Đèn pha và đèn tín hiệu xe vẫn sáng.
Cảnh sát tới nhưng tìm mãi vẫn không thấy chiếc xe gặp tai nạn, không thấy mảnh vỡ nào. Các bụi cây tại khu vực dường như không hề có dấu hiệu bị dập nát, tức là trông hoàn toàn bình thường.
Nhưng rồi họ phát hiện ra một sự lạ: đó là một chiếc xe hơi hiệu Vauxhall Astra có vẻ bị bỏ hoang khá lâu, mạng nhện giăng đầy trên kính xe. Mũi xe chúi xuống hố sâu, cửa bị vỡ và cách chiếc xe không xa là bộ xương của tài xế. Theo khám nghiệm của cảnh sát, chiếc xe này không đâm xuống hố đêm đó, mà phải trước đó gần 5 tháng. Lái xe được xác định là Christopher Chandler, 21 tuổi.
Người ta nhìn thấy Chandler lần cuối khi còn sống ở Hounslow, phía tây London, lúc đang uống bia với bạn. Không ai biết anh ta đã lái xe về phía Surrey và anh trai Chandler đã thông báo anh ta mất tích, nhưng cảnh sát không biết phải tìm anh ta ở đâu. Dựa vào các dấu hiệu hiện trường, cảnh sát cho rằng khi gặp tai nạn, Chandler đã bị chấn thương nghiêm trọng và đã cố bò ra khỏi xe, cố trèo lên khỏi đoạn dốc để tới vệ đường nhưng bất thành. Điện thoại của nạn nhân cho thấy anh ta đã gọi cho anh trai, nhưng cuộc gọi chỉ kéo dài chưa tới một giây, không thể đủ thời gian kết nối. Cảnh sát không xác định được cuộc gọi này được thực hiện trước hay sau khi Chandler chết.
Tờ Daily Mail nói địa điểm các lái xe nhìn thấy chiếc xe gặp tai nạn đâm xuống và địa điểm cảnh sát tìm thấy xe hơi và xác của Christopher Chandler cách nhau gần 20m và khi cảnh sát phát hiện xe của Chandler, các đèn xe không hề sáng hay nhấp nháy. Nếu không xuống tìm “chiếc xe lạc tay lái”, cảnh sát không thể tìm thấy xe của Chandler vì nó rơi xuống hố khá sâu, cây cối xung quanh rậm rạp. Đứng trên đường nhìn xuống, hoàn toàn không thể thấy chiếc xe.
Ở Anh, vào thời điểm xảy ra tai nạn đang là mùa hè, cây cối mọc um tùm nên càng khiến chiếc xe khó được phát hiện. Cảnh sát nói tai nạn xảy ra đã lâu và hằng ngày có hàng ngàn chiếc xe chạy ngang qua nơi Chandler gặp nạn nhưng không ai phát hiện ra. Để xác định danh tính Chandler, cảnh sát đã căn cứ vào bảng số xe và xét nghiệm các chỉ số răng, AND và chắc chắn đó chính là nạn nhân.
Tuy nhiên, vì sao có “chiếc xe ma”, vì sao nó biến mất để rồi người ta tìm thấy chiếc xe và xác Chandler? Cảnh sát không thể có câu trả lời. Một số nhà nghiên cứu tâm linh thì tin rằng thứ mà các lái xe nhìn thấy đêm đó chính là “những hình ảnh cuối cùng của cuộc đời Chandler. Có lẽ chúng ta sẽ không bao giờ biết được. Cái mà chúng ta cần nhớ hơn cả, là những gì ta thấy không phải luôn thực sự là những gì ta thấy.
Cũng có người đặt ra tình huống, rằng không phải đến hôm đó người ta mới tìm thấy xe của Chandler. Biết đâu đã có nhiều người trên dòng xe qua lại hằng ngày nhìn thấy nó, nhưng vì lý do nào đó không báo cho cảnh sát. Tuy nhiên, kể cả như vậy, câu chuyện vẫn hết sức ly kỳ và khó hiểu, cho đến hôm nay.
NGUYỄN XUÂN THỦY (Kiến thức gia đình số 32)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét